Choroby grzybowe rzepaku – jak je rozpoznać i skutecznie zwalczać?
Choroby grzybowe rzepaku – jak je rozpoznać i skutecznie zwalczać?
Uprawa rzepaku ozimego i jarego niesie ze sobą wiele wyzwań, a jednym z poważniejszych są choroby grzybowe, które mogą znacząco obniżyć plon i jakość surowca. Odpowiednie rozpoznanie objawów oraz szybka reakcja są kluczowe dla zachowania opłacalności uprawy.
Poniżej przedstawiamy najczęściej występujące choroby grzybowe rzepaku w Polsce oraz sprawdzone sposoby ich zwalczania.
1. Czerń krzyżowych (Alternaria brassicae)
- Objawy: ciemne, owalne plamy na łuszczynach, liściach i łodygach; nekrozy z żółtą obwódką; pękanie łuszczyn.
- Zwalczanie: dobór odpornych odmian, fungicydy (np. tebukonazol), płodozmian.
2. Sucha zgnilizna kapustnych (Phoma lingam)
- Objawy: brunatne plamy z czarnymi piknidami na liścieniach i liściach; zgorzel podstawy łodygi.
- Zwalczanie: zaprawianie nasion, fungicydy w fazie 2–4 liścia, unikanie kapustnych w zmianowaniu.
3. Zgnilizna twardzikowa (Sclerotinia sclerotiorum)
- Objawy: biały nalot na łodygach, puste przestrzenie, czarne sklerocja w łodydze.
- Zwalczanie: oprysk w czasie kwitnienia (np. boskalid), orka, szeroki płodozmian.
4. Szara pleśń (Botrytis cinerea)
- Objawy: brunatne plamy z szarym nalotem, szczególnie w wilgotnych warunkach.
- Zwalczanie: fungicydy, rzadszy siew, usuwanie resztek pożniwnych.
5. Mączniak rzekomy kapustnych (Peronospora parasitica)
- Objawy: jasnozielone plamy, biały nalot od spodu liścia, zamieranie liści.
- Zwalczanie: odmiany tolerancyjne, zaprawianie nasion, fungicydy.
Jak zapobiegać chorobom rzepaku?
- Zabiegi ochronne: regularne lustracje i profilaktyczne opryski.
- Płodozmian: unikanie siewu rzepaku po sobie i po innych kapustnych.
- Agrotechnika: optymalny termin siewu, odpowiednia obsada, nawożenie.
- Dobór odmian: wybór odmian odpornych na patogeny.
Jakimi rozpylaczami wykonywać zabiegi grzybowe w rzepaku?
W zabiegach przeciwko chorobom grzybowym w rzepaku kluczowe jest użycie odpowiedniego rozpylacza, ponieważ nie jest to łatwa w ochronie roślina. W zabiegach grzybobójczych w rzepaku (szczególnie w fazie kwitnienia), najczęściej stosuje się drobniejsze krople, bo trzeba dotrzeć dokładnie do trudno dostępnych miejsc (np. wnętrza kwiatów, rozwidleń łodyg), ważne jest dobre pokrycie całej powierzchni rośliny, a ciecz powinna się jak najlepiej „rozpłynąć” po roślinie.
Rozpylacze, które sprawdzą się w takich zabiegach:
Dysza dwustrumieniowa ST/D
Źródła artykułu:
- Instytut Ochrony Roślin – PIB: www.ior.poznan.pl
- PIORiN – Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa
- Materiały firm: BASF, Bayer Crop Science, Syngenta
- Portal agrotechniczny: topagrar.pl
- „Atlas chorób roślin rolniczych”, Wydawnictwo PWRiL
